afbeelding: Max van der Schoot met leerlingen
(1925 – 1999) was tientallen jaren het gezicht van de Paters Franciscanen in Heerlen en omstreken. Een inspirerende leraar, schoolleider, mensenvriend en dierenvriend.
Door Martin van der Weerden
Toen ik in 1984 aan het Bernardinuscollege begon als jonge leraar geschiedenis had ik weinig op met de katholieke geestelijkheid. Hoe mijn moeder na het vroegtijdig overlijden van mijn vader door “mijnheer pastoor” in de steek gelaten werd, was ik nooit vergeten. Maar de kennismaking met “Pater Max” liet mij ervaren dat het ook anders kan. Max was op school, maar ook in het Heerlense straatbeeld, een opvallende verschijning met zijn traditionele bruine pij, witte koord en sandalen. De tijd van “het heilige roomse leven” met de talrijke geestelijken overal in de samenleving was al behoorlijk aan het verdampen. Maar Max bleef Max. Ik voelde mij als snel thuis bij hem. Kritische vragen ging hij niet uit de weg, maar hij had ook belangstelling voor mijn enthousiaste ideeën om jonge mensen actief te krijgen op sociaal gebied.
Bernardinuskapel ontworpen door architect Jos Wielders
Schoolbankjes voor Hongarije
Bij het opengaan van het IJzeren Gordijn tussen Oost en West Europa in 1990 begon het Bernardinuscollege met uitwisselingscontacten in Hongarije, Polen en Roemenië. Bij een eerste bezoek van onze welvaartsleerlingen aan deze scholen beseften zij pas hoe rijk wij zijn en wat er in die landen allemaal ontbreekt. Samen met het Heerlense Vredesberaad werd met de hulp van tientallen leerlingen van alles verzameld voor hergebruik in die landen. Duits- en Engelstalige schoolboeken, schoolborden, microscopen en vooral veel nog in uitstekende staat verkerende afgeschreven schoolbankjes; de kelder en de zolder van de school stonden er vol mee. Helaas kwam de lege, grote vrachtwagen midden in de zomervakantie aan en moest het vullen door weinigen geschieden, waaronder Pater Max. Ondanks zijn slechter wordende gezondheid bleef hij mee de schouders zetten onder tal van sociale acties.
Beeld van Sint Franciscus aan de Bernardinuskapel, Heerlen door een Nederlands beeldhouwer, schilder en tekenaar Renald Rats
Geïnspireerd door zijn heeroom
Antoon van der Schoot werd geboren in het Gelderse Hedel en stamt uit een gezin van tien kinderen. Geïnspireerd door een heeroom, die als kloosterling de naam Maximus (de grootste) had aangenomen, koos hij voor de toetreding tot de actieve franciscaanse orde, maar dan onder de wat bescheidener naam Maximinus (de grootste onder de kleinen). Na zijn studie theologie en filosofie volgde een studie Latijn en Grieks. Een onderwijsloopbaan lag daarmee vast. Aan het Heerlense Bernardinuscollege werd hij leraar klassieke talen en later directeur. Na zijn pensionering bleef hij naast de school wonen en werd hij tot schoolpastor voor het leven benoemd. Hij was toen al jaren begeleider van twee jongerenkoren, pastor van de Stichting Samen Onderweg, aalmoezenier van de verkennerij, deelnemer aan voettochten van Pax Christi en lange tijd de stads-Sinterklaas van Heerlen. Dankzij zijn inlevingsvermogen in de jeugd, is Max er in geslaagd om de rebelse acties van de “protestgeneratie” in rustiger vaarwater te leiden.
Martin van der Weerden (1955) is historicus, met als specialisatie sociaaleconomische geschiedenis. Als wetenschappelijk medewerker was hij tot 1984 actief aan de Rijksuniversiteit Utrecht, daarna tot 2021 als docent geschiedenis aan het Bernardinuscollege te Heerlen met internationalisering als opdracht; betrokken bij uitwisselingsprojecten met Hongarije, Roemenië, Polen, Duitsland en Frankrijk. Vanaf 1990 actief met Limburgse geschiedenis, met name via het Limburgs Geschied- en Oudheidkundig Genootschap (LGOG) en de rubriek “Van Nul tot Nu” die vanaf 2010 verschijnt in weekblad VIA en dagblad De Limburger.
Veel informatie over de Franciscanen in de Mijnstreek is te vinden in “De paters van de Akerstraat”, in 1998 verschenen onder de redactie van Koos Linders en Ben van Melick.
Bron: VIA Parkstad/De Limburger
Foto’s en artikel gepubliceerd met toestemming van Dhr Martin van der Weerden.