Afbeelding: Ondertekening van het Molotov-Ribbentroppact. Sovjet minister van Buitenlandse Zaken Vjatsjeslav Michajlovitsj Molotov tekent en De Duitse minister van Buitenlandse Zaken Joachim von Ribbentrop staat achter Molotov. Jozef Stalin glimlacht op de achtergrond. Bron: Wikipedia, MolotovRibbentropStalin.jpg, publiek domain
Beata Bruggeman-Sekowska
Het is de ambitie van Poetin om de geschiedenis in te gaan als de sterke leider die het machtige Russische rijk weer hersteld heeft. De oorlog tegen Oekraïne is voor hem de verwezenlijking van zijn imperialistische ambities. Niet de eerste oorlog en als het aan Poetin ligt, zeker ook niet de laatste.
Landen die voor 1990 deel uitmaakten van het IJzeren Gordijn kennen uit eigen ervaring de Russische imperialisme en blijven daarom waarschuwen voor een herhaling van de geschiedenis. Stalin, het grote voorbeeld van Poetin, had eveneens imperialistische ambities en realiseerde deze door de Tweede Wereldoorlog te initiëren. Hij bezette en annexeerde Estland, Letland, Litouwen, Oost-Polen, Oost-Pruisen, Petsamo, de Karelische landengte, Transkarpatië, Noord-Boekovina en Bessarabië. Naast Stalin zijn de grote voorbeelden voor Poetin ook de Tsaren: Peter de Grote en Catharina de Grote. De eerstgenoemde veroverde de Baltische landen en de tweede de helft van Polen en annexeerde de Krim. Poetin heeft ook een geschikte politieke structuur in zijn land gecreëerd die zijn ambitie faciliteert, en maakt zijn scenario’s, in de praktijk getest door zijn grote voorbeelden, mogelijk. Ze zijn gebaseerd op geweld, angst, absolute gehoorzaamheid aan de baas. Een baas met onbeperkte macht. Er bestaat geen enkele vrijheid. Poetin kan vrijwel alles doen wat zijn hart begeert.
Poetins groot voorbeeld: Jozef Stalin
Tijdens het bewind van Poetin heeft Jozef Stalin, een van de grootste tirannen en moordenaars in de wereldgeschiedenis verantwoordelijk voor de dood van meer dan 60 miljoen mensen, als held in ere hersteld, die de Sovjet-supermacht heeft gerealiseerd en deze naar de overwinning in de Tweede Wereldoorlog heeft geleid.
Op 23 augustus 1939 ondertekenden het Derde Rijk en de USSR van Stalin een niet-aanvalsverdrag, bekend als het Molotov-Ribbentrop-pact. Het Molotov-Ribbentrop pact leidde tot het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog, en gaf daarmee groen licht voor de annexatie van hele staten of regio’s en creëerde de randvoorwaarden voor de Holocaust, deportatie van naties en sociale groepen, massamoord en etnische zuiveringen en heeft daarmee de toekomst van Midden- en Oost-Europa bepaald.
Het Molotov-Ribbentrop-pact bevatte geheime clausules waarin Oost- en Midden-Europa verdeeld werden. Polen werd verdeeld in een Duits deel en een Sovjetdeel, Litouwen werd toegewezen aan Duitsland en Letland, Estland en Finland werden toegewezen aan de Sovjet-Unie. Na de aanpassing van het pact op 28 september kwam Litouwen uiteindelijk onder Sovjetcontrole.
Polen
Op 1 september 1939 viel Duitsland Polen binnen, terwijl het Rode Leger onder het bewind van Stalin op 17 september Polen vanaf de oostzijde aanviel. De legitimatie die Rusland gaf om Polen aan te vallen was om de levens en eigendommen van de bevolking van West-Wit-Rusland en West-Oekraïne zeker te stellen.
Polen werd verdeeld door Moskou en Berlijn. De Sovjets voerden vier genocidale deportaties tussen 1940-1941 uit in Oost-Polen. Volgens schattingen van de Poolse autoriteiten in ballingschap werden als gevolg van de deportaties ongeveer een miljoen burgers naar Siberische dwangarbeidskampen (goelags) in veewagens gestuurd. Het doel was de depolonisatie van de oostelijke grensgebieden en de Sovjetisering van de bevolking in de gebieden die in september 1939 uit Polen waren geannexeerd. Velen van hen overleefden de reis of hen ballingschap niet, dit vanwege de ondraaglijke omstandigheden en de Russische brutaliteit: temperaturen onder de -40 graden, honger, ziekten, slavenarbeid en armoede.
In het voorjaar van 1940 heeft de Sovjet-politieke politie – de NKVD bijna 22.000 Poolse burgers vermoord: krijgsgevangenen – officieren en politieagenten – uit de kampen in Kozelsk, Starobelsk en Ostashkov en gevangenen die werden gearresteerd in het oostelijke deel van Polen, bezet door de USSR. De agenten van het Kozielsk-kamp werden in Katyn neergeschoten, die van Starobielsk in Charkov, terwijl de politieagenten van het Ostashkov-kamp in Kalinin werden neergeschoten.
Litouwen, Latvia en Estland
In 1940 werden Litouwen, Letland en Estland door Stalin geannexeerd. Op 22 juni 1941 verklaarde Duitsland de oorlog aan Rusland en het pact werd verbroken. In 1944 annexeerden de communisten de Baltische landen als Sovjetrepublieken en bezetten ze tot 1991. Om het verzet van de Baltische staten tegen het communisme te vernietigen, volgde Stalin hetzelfde scenario als in Polen.
Tussen 1941 en 1953 werden 600.000 mensen uit Litouwen, Letland en Estland gedeporteerd naar Siberië, afgelegen delen van de USSR, het gebied van de poolcirkel en Centraal-Azië. De Baltische landen telden toen niet meer dan 7 miljoen inwoners en de aantallen van gedeporteerde zou relatief gelijk staan met 1,5 miljoen van de Nederlandse bevolking van nu, of een volledige bevolking van Amsterdam en Den Haag.
Ruim 70 procent van de gedeporteerden waren vrouwen en kinderen. Daarnaast werden mensen in gevangenissen beëindigd en naar de goelags gestuurd. Velen van hen hebben het ook niet overleefd.
Een gezin gaat hun lot tegemoet in een veewagen. Bron en met toestemming van The Museum of Occupations and Freedom Fights of Lithuania
Nieuwe oorlog oude tactieken
Net als eind jaren 30 van de vorige eeuw heeft Rusland opnieuw de oorlog in Europa geïnitieerd, niet alleen in de Oekraïne, want vergeet niet dat nog steeds bijna 20% van het Georgische grondgebied en het grondgebied van Moldavië, Transnistrië, door Rusland bezet is. Poetin volgt het scenario van Stalin feilloos. Hij gebruikt keer op keer hetzelfde argument dat Stalin bijvoorbeeld gebruikte om de invasie van Polen te rechtvaardigen: de bescherming van de minderheden. Ook de deportaties en goelags zijn terug. Volgens AP zijn er 40 gevangenkampen in Rusland en Wit-Rusland, net als 63 formele en informele gevangenissen. Maar Poetin wil nog meer. Een document uit januari van de Russische regering, verkregen door The Associated Press, schetst plannen om tegen 2026 25 nieuwe gevangeniskolonies en zes andere detentiecentra te creëren in het bezette Oekraïne. Bovendien ondertekende Poetin een decreet waardoor hij mensen kan deporteren uit de regio’s waar de staat van beleg wordt ingevoerd, dus vanuit de bezette Oekraïne gebieden naar andere gebieden, dus Rusland. Een perfect en reeds beproefd instrument om elke vorm van verzet tegen Rusland brutaal te smoren.
Weg met de plaag
Poetin met zijn clubje kickt op macht en veracht de normen van de democratische wereld. Deze zijn voor hem een teken van zwakte. Tot nu toe kon hij zich, net als Stalin voor hem, alles veroorloven. Dit omdat de Westerse landen zich onthielden van een kritische reactie omdat ze geen confrontatie met Rusland wilde. In 1939 heeft dat geleid tot een versterking van de Sovjets en de Sovjet dominantie. Zoals de Litouwse minister van Buitenlandse Zaken Gabrielius Landsberg terecht zei, is de enige oplossing om de imperialistische neigingen van Poetin te stoppen om ervoor te kiezen om de agressor te laten verliezen. Met een staakt-het-vuren zou Poetin de overwinning kunnen claimen, en dat betekent dat de agressor wint terwijl de wereld toekijkt. Om niet de zoveelste herhaling van de geschiedenis meemaken, de bloedige systeem van Poetins Rusland moet worden gestopt, anders zal het zich als een plaag verspreiden.
Auteur: Beata Bruggeman-Sękowska is een bekroonde internationale journalist, tv-correspondent, auteur, hoofdredacteur van internationaal journalistiek centrum, Centraal- en Oost-Europa Centrum, bestuurslid en beëdigd vertaler. Ze werd geboren in Warschau, Polen en heeft ook Armeens bloed en wortels in Lvov, dat deel uitmaakt van Oekraïne.