Centraal en Oost-Europa Centrum, Internationale Journalistiek en PR centrum

Duizenden joodse mannen en jongens te herdenken

De ‘Stichting Gedenkteken Jodentransporten Cosel’ is voornemens om op het goederenstation van de Poolse stad Kedzierzyn-Kozle een klein gedenkteken en een informatiebord te plaatsen, om de duizenden joodse mannen en jongens te herdenken, die op deze plek van hun gezinnen werden gescheiden.

De Limburgse historicus Herman van Rens schreef een boek, tevens zijn proefschrift, over de vervolging van Joden en Sinti in de provincie Limburg tijdens de Tweede Wereldoorlog (titel: ‘Vervolgd in Limburg’). Tijdens het onderzoek voor deze studie stuitte hij op het tot die tijd onbekende feit, dat vrijwel alle Limburgse joodse mannen tussen 15 en 50 jaar in het toen Duitse stadje Cosel uit de deportatietreinen naar Auschwitz waren gehaald. Cosel in Opper-Silezië ligt nu in Polen, en maakt deel uit van de stad Kedzierzyn-Kozle. De Limburgse mannen waren op 28 augustus 1942 de eersten die uit de deportatietrein warden gehaald. Na hen zouden nog veel anderen volgen.

Op het goederenstation van Cosel stopten in de periode van 28 augustus tot 10 december 1942 45 deportatietreinen met Joden op weg naar het vernietigingskamp Auschwitz-Birkenau. De treinen waren afkomstig van Drancy en Pithiviers (Frankrijk), Westerbork (Nederland) en Mechelen (België). SS-Oberführer Albrecht Schmelt, door Heinrich Himmler belast met de inzet van buitenlandse arbeidskrachten in Opper-Silezië, had toestemming Joodse mannen tussen 15 en 50 jaar uit de treinen te halen. Ongeveer 8.000 mannen en jongens werden hier wreed van hun gezinnen gescheiden. Zij werden verspreid over een groot aantal kampen die behoorden bij de Organisation Schmelt in Silezië en omgeving. De grootste van deze kampen was Blechhammer (Blachownia). Vanaf 1943 werden de ongeveer 165 kampen ofwel gesloten, ofwel veranderd in subkampen van bestaande concentratiekampen. Veel van de jongens en mannen kwamen tussen 1942 en 1944 om in dwangarbeiderskampen van de Organisation Schmelt. Anderen stierven in 1944 en 1945 in concentratiekampen of gedurende ‘Dodenmarsen’. Van de 8000 mannen overleefden er slechts tussen 700 en 900 de oorlog.

Het station van Cosel bestaat nog steeds, en is sedert 1942 niet veranderd. Er is heden ter plaatse niets dat wijst op de drama’s die zich hier in 1942 hebben afgespeeld. Een groep Limburgse mensen heft een Stichting gevormd die tot doel heft om daar een plaquette aan te brengen en een informatiepaneel te plaatsen, als herinnering aan, en ter informatie over de joodse slachtoffers. De Stichting heeft de steun van de gemeente Kedzierzyn-Kozle, en wordt ondersteund door een Comité van Aanbeveling (zie hieronder).

Een Limburgse filmmaker is bezig met de voorbereidingen voor een documentaire over de zogenaamde Coseltransporten. De historicus Herman van Rens doet onderzoek voor een publicatie.

Het bestuur van de ‘Stichting Gedenkteken Jodentransporten Cosel’:

De heer Ralf Krewinkel, burgemeester van Heerlen, voorzitter

Mevrouw Annelies van Rens-Wilms, secretaris

De heer Martien te Baerts, penningmeester

De heer Edward Haduch, gevolmachtigde in Polen.

 

Internationaal Comité van Aanbeveling:

Mr. Serge Klarsfeld, member of the administration Council of the Auschwitz-Birkenau Foundation and member of the International Council of the State Museum of Auschwitz-Birkenau, Paris;

Emeritus Prof. dr. Hermann Weiss, University of Michigan USA;

De heer Jaques Grishaver, voorzitter van het Nederlands Auschwitz Comité;

De heer Dirk Mulder, director van het Herinneringscentrum Westerbork;

Prof. dr. Johannes Houwink ten Cate, Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatiet NIOD;

Emeritus Prof. Dr.-Ing. Leon Kaufmann (TU Eindhoven), zoon van een Limburgse overlevende;

Harry Burema, verwant van een Limburgs slachtoffer;

Emeritus Prof. dr. Fred Grünfeld, voorzitter van het Joodse oorlogsherdenkingscomité in Maastricht;

Mr. Benoit Wesly, voorzitter van de Limburse Joodse gemeenschap en honorair Consul van de staat Israel;

Mr. Edward Haduch, director of the Blechhammer Museum in Kedzierzyn-Kozle.

Mr. Alexandre Doulut, Holocaust historian, Paris.

 

Bron en foto’s: De ‘Stichting Gedenkteken Jodentransporten Cosel’

CoselGroepsfoto (2) 150930 Freight station Cosel (2) 150929 Oost muur (2)

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

 

Leave a Reply